Marche-en-Famenne tijdens de Slag om de Ardennen

De 84th Infantry, waarvan de latere staatssecretaris Henry Kissinger deel uitmaakte, vertrok op 21 december uit Aachen en nam stelling in tussen Marche en Hotton. Zo wou men verhinderen dat de 116. Panzer de beboste heuvelruggen die de open vlakte van de Famenne beheersen zou oversteken, en daarmee de toegang tot de Maas. Met het oog op de tegenaanval die bepaald was op 3 januari 45 had de 53rdWelsh Division opdracht gekregen om de eenheden van de Amerikaanse 84th Infantry af te lossen en de voormalige Amerikaanse stellingen in te nemen. Op 4 januari, een koude dag met sneeuwstormen, lanceerden de Welshmen hun aanvallen op de as Marche - Hotton. De beijzelde wegen maakten het voor de pantsers moeilijk om hun troepen te bevoorraden en op efficiënte wijze te ondersteunen. Ze werden sterk vertraagd in hun opmars door het heuvelachtige en beboste terrein, en ook door de kou en de sneeuw. Ze trotseerden Duitse artillerievuur, mijnenvelden en wegbarricades van omgehakte bomen. Toch slaagden de Welshmen erin om de dorpen Menil, Waharday, Rendeux en Grimbiemont te bevrijden. Na drie dagen en drie nachten van hevige gevechten in de bossen en in de ijzige koude, telde de 53rdWelsh 105 gesneuvelden wanneer ze werden afgelost door de Schotten van de 51st Highland. Tussen het bergmassief van de Ardennen en de vlakte van de Famenne strekt zich langsheen de weg Marche - Hotton een beboste heuvelrug uit. Deze vormt een soort voorgebergte. Indien de Duitse troepen die hadden kunnen oversteken, dan lag de weg naar de Maas voor hen open. Bewust dat de Duitsers de vlakte van de Famenne naderden gaf het geallieerde bevelhebber aan de 84th Infantry het bevel om zich vanuit de omgeving van Aachen naar Marche-en-Famenne te haasten. In de loop van de avond van 20 december namen de eerste eenheden hun stellingen in langsheen de heuvelrug Hollogne ? Verdenne ? Marenne ? Menil. Hun opdracht was om tot elke prijs de oprukkende Duitse pantsers tegen te houden. Op hetzelfde ogenblik werd een wegblokkade gelegd ter hoogte van Hollogne, op de weg van Bastogne naar Namur. Deze zou de 2. Panzer dwingen om haar traject te wijzigen. Ondertussen was ook de 116. Panzer op weg naar Marche, via het dorp Verdenne. Ze waren er niet in geslaagd om in Hotton de Ourthe over te steken en hadden rechtsomkeer gemaakt, terug over La Roche. Tegen de namiddag van 24 december hadden de Duitsers het dorp in handen. De Amerikanen zetten tijdens de kerstnacht de tegenaanval in en bezetten na verbeten strijd op hun beurt het dorp. Beide strijdende partijen zouden het nogmaals veroveren. Verdenne werd definitief bevrijd tegen de avond van 26 december na bijzonder gewelddadige lijf aan lijfgevechten waarbij huis na huis veroverd werd. Slechts 600 mannen van de 116. Panzer zouden ontkomen uit de verzetshaard van Verdenne. Vanaf 3 januari 45 werden de eenheden van de 84th Infantry afgelost door de 53rd Welsh Division. De Amerikanen namen nieuwe stellingen in tussen Hotton en Manhay en namen in overeenstemming met de geallieerde plannen deel aan het tegenoffensief. (Bron : Guy Blockmans/OPT)